بافت نکروزه زخم بستر چیست؟ (علائم + درمان)
بافت نکروزه در زخم بستر به مرحله‌ای از آسیب زخمی اطلاق می‌شود که باعث مرگ بافت در نزدیکی زخم می‌شود، این موضوع معمولاً در مواردی که فرآیند بهبودی زخم با مشکلات مواجه شود اتفاق می‌افتد، در صورتی که زخم به‌طور مناسب درمان نشود یا باعث عفونت شود ممکن است نکروز بافت رخ دهد، این مشکل معمولاً در افراد با کمبود گردش خون، دیابت، یا فشار طولانی مدت بر روی نقاط خاص بدن ایجاد می‌شود. برای درمان زخم بستر در منزل برنامه‌های درمانی متناسب با نوع و شدت زخم باید اجرا شود تا از پیشرفت نکروز بافت جلوگیری شود، درمان نکروز بافت ممکن است شامل تخلیه و تمیز کردن زخم، استفاده از داروها برای کنترل عفونت، و ایجاد محیط مناسب برای بهبودی بافت شامل فشار مناسب و تغذیه مناسب باشد. در برخی موارد، عمل جراحی نیز ممکن است لازم باشد تا بافت مرده حذف شده و فرآیند بهبودی زخم تسریع یابد، همچنین پیشگیری از فشار طولانی مدت بر نقاط حساس بدن نقش مهمی در جلوگیری از ایجاد نکروز بافت دارد، برای پیشگیری از نکروز بافت در زخم بستر اهمیت دارد که برنامه‌های مراقبتی منظم اعمال شود، این برنامه‌ها شامل تغییر موقعیت بدن، استفاده از محافظ های فشاری همانند رینگ زخم، آموزش حرکات فعالانه و مراقبت از پوست به صورت دقیق می‌شوند، همچنین افراد با ریسک بالا برای زخم بستر باید تحت نظر مراقبت‌های ویژه‌تری قرار گیرند.
مهم ترین علائم زخم بستر نکروزه چیست؟
علائم نکروز بافت در زخم بستر می‌توانند شامل درد شدید در ناحیه زخم، تغییر در رنگ و بافت پوست، بوی ناخوشایند، و افزایش ترشحات زخم باشند، همچنین اگر زخم بهبود پیدا نکند و افزایش اندازه یا عمق پیدا کند ممکن است نکروز بافت رخ داده باشد، در صورت تشخیص هر یک از این علائم مهم است که به سرعت مراقبت پزشکی حاصل شود تا بهترین برنامه درمانی اعمال شود، علاوه بر این افراد ممکن است علائم سیستمیک نیز تجربه کنند که نشان‌دهنده مشکلات در سراسر بدن است. این علائم ممکن است شامل تب، لرز، خستگی شدید، یا تغییرات در شاخص‌های حیاتی مانند ضربان قلب و فشار خون باشند، در هر صورت در صورت تشخیص یا تردید به وجود نکروز بافت، بهتر است فوراً به پزشک مراجعه کرده و تحت معاینات و تشخیص‌های لازم قرار گیرید. این اقدام بهبود شانس درمان موفق و پیشگیری از تعقیب مشکلات جدی‌تر را فراهم می‌کند، درمان نکروز بافت معمولاً بستگی به شدت و مرحله آن دارد. در برخی موارد، ممکن است اقدامات محلی مانند تمیز کردن زخم، استفاده از داروهای ضدعفونی، و تغییرات در فشار و مواضع بدن کافی باشد. اما در موارد جدی‌تر، نیاز به عمل جراحی برای حذف بافت نکروزه و تعمیر زخم ممکن است وجود داشته باشد.
از مهم ترین مناطق ایجاد زخم بستر نکروزه کدام قسمت ها هستند؟
طبق اطلاعات منتشر شده در وبسایت مرکز خدمات پرستاری در منزل درمان نو مناطق زیر از مهم ترین نقاط ایجاد زخم بستر ها می باشند:
- لاله هر دو گوش: لاله های گوش ابتدایی ترین محل برای ایجاد زخم های بستر هستند، نام دیگر غضروف های لاله گوش Auricle ها هستند که فشار ناشی از وزن سر را تحمل می کنند.
- پشت استخوان دو کتف: این محل مرکز فشار بالا تنه می باشد، نام دیگر استخوان کتف scapula نام دارد، پشت استخوان کتف به دلیل فشار هایی که از جانب گردن ، سر و دو کتف بر آن می آید از مهم ترین مراکز در ایجاد زخم های فشاری هستند.
- روی استخوان های میانی کمر: نام دیگر این استخوان ها back bone بوده و از نواحی هستند که در معرض ایجاد زخم های ناشی از فشار وزن بدن می باشند، در بیماران دائما در تخت هستند و از فرآیند change position در آن ها استفاده نمی شوند، معمولا نواحی پشت کمر و روی استخوان های آن ها دچار زخم های جزیی تا وسیع می گردد.
- استخوان ساکروم یا خاجی: می توان گفت مهم ترین نقطه در ایجاد زخم های بستر همین ناحیه یعنی sacral bone است، استخوان ساکروم نقطه ثقل بدن حین خواب بوده و تمام فشار ناشی از لگن و بالا تنه را تحمل می کند، بیمارانی که برای ادامه زندگی متاسفانه باید از تخت استفاده نمایند، در اکثر مواقع دچار زخم در این ناحیه می شوند که با پیگیری شما همراهان عزیز جهت درمان زخم بستر در منزل برای آن ها می توان از ایجاد عوارض احتمالی به طور کلی پیشگیری نمود.
- پشت استخوان های پا: از نواحی دیگر در ایجاد زخم بستر از نوع فشاری و دیابتی همین نقطه یعنی استخوان پشت پا یا ankle bone می باشد ،استخوان های مچ پا وظیفه تحمل وزن پاها در حین خواب را بر عهده دارند، در بیماران دچار عارضه نخاعی فشار ناشی از وزن پاها به صورت مداوم سبب ایجاد کاهش جریان خون و در ادامه ایجاد زخم در پشت پاها می شود.
منبع: https://www.darmanno.com/
مهم ترین عوارض زخم بستر نکروزه چیست؟
عوارض نکروز بافت در زخم بستر ممکن است شامل افزایش درد و تندی در ناحیه زخم، افزایش خطر عفونت، و افزایش زمان بهبودی باشد. در موارد جدی‌تر، اگر نکروز بافت به صورت گسترده و عمیق رخ دهد، ممکن است عوارض سیستمیک نیز ایجاد شود که شامل عوارض قلبی، تنفسی، یا دیگر اثرات جانبی بر سلامت کلان بدن باشند، مهم است که هر گونه علائم و عوارض را با پزشک خود در میان بگذارید تا بتوانند ارزیابی کامل انجام دهند و برنامه درمانی مناسب را تعیین کنند، علاوه بر این نکروز بافت می‌تواند منجر به مشکلات جلدی شود، از جمله تشکیل جوش‌های بافتی (فیستول)، خلق زخم‌های عمیق‌تر، یا تغییرات جلدی ناشی از آسیب به ساختارهای زیرین پوست. این مشکلات می‌توانند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارند و نیاز به مراقبت دائمی داشته باشند.
درمان نکروز بافت در زخم بستر درجه 3 و 4
- تمیز کردن زخم: حذف بافت نکروتیک و تمیز کردن زخم به وسیله پزشک.
- استفاده از داروهای ضدعفونی: برای کنترل و پیشگیری از عفونت.
- استفاده از فشار: برای کاهش فشار در نقاط حساس بر روی بستر.
- تغییر مواضع بدن: جلوگیری از فشار مداوم بر روی نقاط حساس.
- مراقبت از پوست: حفاظت از پوست به منظور جلوگیری از آسیب و تحریک.
- عمل جراحی: در موارد جدی‌تر، برای حذف بافت نکروتیک و تعمیر زخم.
- پیشگیری از عفونت: استفاده از داروهای ضدعفونی و ایجاد محیط مناسب برای بهبودی.
- تغذیه مناسب: تأمین تغذیه ایجاد شرایط بهتری برای بهبودی بافت.
- تحت نظر پزشک بودن: مراجعه منظم به پزشک برای ارزیابی و تعیین تغییرات در برنامه درمانی.
- مراقبت مستمر: پیشگیری و مراقبت مداوم برای جلوگیری از عود زخم.
جمع بندی و نکات پایانی
در جمع بندی و نکات پایانی درمان زخم بستر می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- شناخت علائم نکروز بافت و مراجعه به پزشک به منظور تشخیص و درمان سریع اهمیت دارد.
- درمان شامل تمیز کردن زخم، استفاده از داروهای ضدعفونی، تغییرات در فشار و مواضع بدن، و در موارد جدی‌تر، عمل جراحی ممکن است.
- پیشگیری از فشار مداوم بر روی نقاط حساس، مراقبت منظم از پوست، و تغذیه مناسب نیز نقش مهمی در پیشگیری و مدیریت نکروز بافت ایفا می‌کنند.
- رژیم غذایی باید با توجه به نیازهای خاص بیمار تنظیم شود و تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه قرار گیرد.
