تکامل ستارگان (بخش اول)

تکامل ستارگان (بخش دوم)

تکامل ستارگان (بخش سوم)

طیف نور مرئی

 

ستارگان از ما بسیار دورهستند و قادر نیستیم به آنها دسترسی پیدا کنیم؛ بنابراین راهی جایگزین برای بررسی آنها نیاز داریم و این راه، تجزیه ی نور توسط طیف نگاری _طیف نگار میتواند منشور شیشه ای یا توری پراش باشد_ است که روی تلسکوپی که نور ستاره را دریافت و متمرکز می کند، نصب شده که بعد از ثبت نتایج، طیف ستاره را به صورت عکس یا نوار به دست می دهد.

دمای سطحی ستاره نشان دهنده ی رنگ و روشنایی سطحی آن است و فشار جوی، رابطه ی مستقیمی با میزان گرانش در سطح ستاره دارد. این فشار بیانگر اندازه و جرم ستاره است و اندازه و روشنایی ستاره نشان دهنده ی درخشندگی واقعی و موقعیت ستاره در دوران زندگی اش می باشد. مقایسه ی درخشندگی ظاهری و واقعی ستاره نیز فاصله ی آن را تا زمین مشخص می کند و درنهایت با پیوست حروفی که خواص شیمیایی، گستره ی جو، فعالیت های سطحی غیر معمول و حرکت چرخشی سریع را نشان می دهند، میتوان یک ستاره را به طور کامل توصیف کرد.

رده بندی ستارگان

 

اولین تلاش ها برای شناسایی مشخصات خورشید براساس نور آن، توسط “آیزاک نیوتن” در ۱۶۷۰ میلادی انجام شد. برای اولین بار در۱۸۰۲میلادی، دانشمندی انگلیسی به نام “ویلیام ولستون” خطوط طیف خورشید را تعیین نمود و بعد ها “جوزف وان فرانهوفر” این خطوط را دسته بندی کرد. در قرن   ۱۹ “گوستاو کارشهوف” و “روبرت بونزن” نیز طی آزمایش های تجربی به رابطه ی خطوط تیره طیف و عناصر تشکیل دهنده ی خورشید پی بردند. نخستین رده بندی ستارگان توسط “آنجلوسچی” در۱۸۶۰ میلادی و دسته بندی اصلی در۱۸۸۶میلادی توسط “ادوارد دسی پیکرینگ” که کارمند رصد خانه ی دانشگاه هاروارد بود، با توجه به شدت طیف هیدروژن و به کمک جمعی از همکارانش انجام شد. کمی بعد این طبقه بندی تکمیل شد و از ستارگان داغ تر تا سردتر به صورت: O،B،A،F،G،Kو M تعریف شد. بعدها نیز حروف S،R،N،C و پس از آن LوT به این رده بندی اضافه شدند. هر یک از این رده ها به زیررده هایی از ۰تا۹  تقسیم می شوند.

طیف اتم هیدروژن

 

ستارگان تمام طول موج های نور را گسیل می کنند و بسته به دمایی که دارند، به رنگ خاصی دیده می شوند. هر چه ستاره داغ تر باشد نوری که گسیل می کند انرژی بیشتری داشته (در تجزیه ی نور مرئی نور بنفش و قرمز به ترتیب بیشترین و کمترین انرژی را دارند) و ترکیب رنگهایش به صورت سفید یا آبی دیده می شود و هرچه سردتر باشد به سرخی می گراید.

 هر چه ستاره داغ تر باشد نوری که گسیل میکند انرژی بیشتری داشته  و ترکیب رنگهایش به صورت سفید یا آبی دیده می شود و هرچه سردتر باشد به سرخی می گراید. 

نمودار رابطه ی دما با طول موج نور