چگونگی حرکت ابرها در سیاره‌ی زهره -امتیاز تصویر: آژانس فضایی اروپا

بررسی اطلاعات اخذ شده از کاوشگر آژانس‌فضایی اروپا «ونوس‌اکسپرس» که در سال ۱۳۸۴/ ۲۰۰۵ به منظور پایش تغییرات و بررسی پویاییِ جوّیِ سیاره‌ی زهره به سوی آن پرتاب شده بود نشان داد سرعت وزش بادهای این سیاره در ۶سال گذشته به مقدار درخورتوجهی افزایش یافته است.

حضور بادهای بسیار پرسرعتی که جوّ زهره را با نسبت هر ۴روز زمینی یک‌بار درمی‌نوردند در مقایسه با چرخش بسیار آهسته‌ی هر ۲۴۳روز زمینی یک‌بار این سیاره حول محور قطبی‌اش، بیان‌گر تناقضی آشکار بین حرکت‌های جوّی و وضعی آن است.

در خلال ماموریت ونوس‌اکسپری متخصصان با ردیابی و پی‌گیری پیوسته‌ی تغییرات و حرکت ابرها در ارتفاع ۷۰کیلومتری سطح سیاره‌ی زهره به مدت۸ سال زمینی (برابر با ۱۰ سال در زهره)، توانستند به الگویی کارآمد و مناسب از رفتار جوّی به ویژه سرعت وزش باد در سراسر این سیاره دست یابند.

هنگامی که کاوشگر ونوس اکسپرس در سال ۱۳۸۵/ ۲۰۰۶ به سیاره‌ی زهره رسید متوسط سرعت حرکت ابرهای لایه‌ی فوقانی جوّ آن در عرض جغرافیایی ۵۰ درجه (در دوسوی استوا) حدود ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت بود اما در ادامه‌‌ی حضور ودیده‌بانیِ کاوشگر با نظر به نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات حدود ۸سال دیتاگیری مداوم ، مشخص شد سرعت حرکت ابرهای زهره تا حدود ۴۰۰ کیلومتر بر ساعت افزایش یافته است و از سویی دیگر انعکاس ناتوانی متخصصان در تشخیص چراییِ آن نیز اهمیت این اتفاق را دوچندان کرده است.

تیمی از متخصصان در خلال یک پروژه‌ی سخت و طاقت‌فرسا  با واکاوی فریم به فریم تصاویر ارسالی از کاوشگر، تغییرات بیش از ۴۵هزار مشخصه را به صورت دستی و حدود ۳۵۰هزار مشخصه‌ی دیگر را با استفاده از نرم‌افزار به دقت بررسی و تحلیل کردند، نتیجه‌ی کار نموداری بود که از تحولاتی غیر عادی در جوّ سیاره‌ی زهره حکایت می‌کرد.

نمودار بالا بیان‌گر چگونگی تغییرات و افزایش سرعت وزش باد در چندسال اخیر سیاره‌ی زهره است. در این نمودار خط سیاه نشان‌دهنده‌ی نتایج حاصل از روش ردیابی دیجیتالی و خط سفید نیز گویای روش ردیابی دستی حرکت ابرها است_امتیاز نمودار : آژانس فضایی اروپا

دکتر آیـــگُر « Igor Khatuntsev» از متخصصان موسسه‌ی فضایی در مسکو و رهبر تیم مذکور خاطرنشان کرد: «افزایش سرعت تشخیص داده شده در حرکت ابرها بسیار زیاد و نامعمول است، تا پیش از این هرگز نمونه‌ی چنین رفتاری در جوّ سیاره‌ی زهره مشاهده نشده بود و ما هنوز پاسخی برای کمک به درک آن نیافته‌ایم».

منبع: آژانس فضایی اورپا > صفحه‌ی رسمی کاوشگر «ونوس‌اکسپرس»

http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Venus_Express/The_fast_winds_of_Venus_are_getting_faster